| Sažetak | Cilj ovog rada je istražiti odnos suočavanja zatvorenika sa stresom i njihove psihološke dobrobiti u okviru Zdravstvene teorije suočavanja. Istraživanjem se nastoji utvrditi koriste li zatvorenici više strategije koje pripadaju kategoriji zdravog načina suočavanja (akcija, racionalno mišljenje, emocionalna podrška, instrumentalna podrška, emocionalno ventiliranje, pozitivno mišljenje) ili one koje pripadaju kategoriji nezdravog načina suočavanja sa stresom (izbjegavanje, negiranje). Nadalje, istražuje se povezanost između korištenih strategija suočavanja sa stresom i psihološke dobrobiti zatvorenika, mjera depresivnosti, anksioznosti i stresa te njihova trenutnog zadovoljstva životom.
Istraživanje je provedeno na uzorku od N=133 zatvorenika muškog spola koji su se tijekom srpnja 2023. godine, odnosno u vrijeme prikupljanja podataka nalazili na Odjelu za dijagnostiku Centra za dijagnostiku u Zagrebu. Raspon dobi sudionika istraživanja čiji su upitnici uzeti u analizu (N=125) kreće se od 20 do 71 godine, a prosječna dob je M=40,08. Primijenjeni su sljedeći mjerni instrumenti: Višedimenzionalna skala suočavanja (Duhachek, 2005), Skala depresije, anksioznosti i stresa – 21 čestica (Lovibond i Lovibond, 1995) te Indeks dobrobiti (WHO, 1998). Osim toga, od sudionika su se zatražili podaci o dobi te o trenutnom zadovoljstvu životom.
Rezultati pokazuju kako zatvorenici obuhvaćeni ovim istraživanjem statistički značajno više koriste zdrave strategije suočavanja sa stresom u odnosu na nezdrave. Konkretno, sudionici istraživanja najčešće koriste akciju kao stil suočavanja, dok najrjeđe negiranje. Važno je istaknuti da unatoč tome što zatvorenici značajno manje upotrebljavaju nezdravu strategiju izbjegavanje u odnosu na većinu zdravih stilova suočavanja, ipak ju značajno više koriste nego emocionalnu podršku. Što se tiče povezanosti psihološke dobrobiti i trenutnog zadovoljstva životom sa zdravim i nezdravim strategijama suočavanja sa stresom, njihova korelacija nije utvrđena. Prema dobivenim rezultatima, zdrave strategije suočavanja emocionalna podrška, instrumentalna podrška i emocionalno ventiliranje te kategorija nezdravog stila suočavanja izbjegavanje statistički su značajno pozitivno povezane s depresivnosti, anksioznosti i stresom. Negiranje je, također, značajno pozitivno povezano s depresijom i anksioznosti, međutim, nije pronađena značajna povezanost sa subskalom stresa. Među drugim konstruktima statistički značajne korelacije nisu utvrđene. |
| Sažetak (engleski) | The aim of this study is to examine the relationship between prisoners' coping with stress and their psychological well-being within the framework of the Health Theory of Coping. The research seeks to determine whether prisoners use more strategies that belong to the category of healthy coping strategies (action, rational thinking, emotional support, instrumental support, emotional venting, positive thinking) or those that belong to the category of unhealthy coping strategies (avoidance, denial). Furthermore, the study examines the connection between the coping strategies and the psychological well-being of prisoners, measures of depression, anxiety and stress and their current satisfaction with life.
The study was conducted on a sample of N=133 male prisoners who were in the Diagnostic Department of the Diagnostic Center in Zagreb during July 2023, i.e. at the time when data were collected. The age range of research participants whose questionnaires were taken into analysis (N=125) is from 20 to 71 years, and the average age is M=40,08. The following instruments were applied: Multidimensional Coping Scale (Duhachek, 2005), The Depression, Anxiety and Stress Scale – 21 Items (Lovibond and Lovibond, 1995) and Well-being Index (WHO, 1998). Additionally, participants were asked for information about their age and current life satisfaction.
The results show that prisoners included in this research statistically significantly use more healthy strategies for coping with stress compared to unhealthy ones. Specifically, the research participants mostly use action as coping style, whereas denial is the least common style. It is important to point out that although prisoners use the unhealthy strategy of avoidance significantly less compared to the majority of healthy coping styles, they use it significantly more than emotional support. Regarding connection between psychological well-being and current life satisfaction with healthy and unhealthy coping strategies, their correlation has not been established. According to the obtained results, healthy coping strategies emotional support, instrumental support and emotional venting and the category of unhealthy coping style avoidance are statistically significantly positively related to depression, anxiety and stress. Denial is also significantly positively related to depression and anxiety, however, no significant correlation with stress subscale has been found. Statistically significant correlations among other constructs have not been found. |
